سخنگوی سازمان غذا و دارو روز گذشته از امکان دسترسی مردم به قیمت مصوب تمام اقلام دارویی در قسمت جست‌و‌جوی دارو و سامانه اطلاعات دارویی این سازمان خبر داد.
به نقل از ایران ،این اقدام سازمان غذا و دارو، پیرو پیشنهاد وزیر بهداشت برای پیشگیری از بروز تخلفات در حوزه دارو و مقابله با تخلفات برخی سودجویان در این حوزه انجام شد. هفته پیش دکتر سیدحسن هاشمی از سازمان غذا و دارو درخواست کرد که لیست داروها و قیمتی را که باید در بازار به فروش برسد به مردم اعلام کند تا مردم علاوه بر گزارش تخلفات به سامانه 190 وزارت بهداشت، بتوانند با مراجعه به سایت سازمان غذا و دارو از قیمت داروها آگاهی پیدا کنند تا از سودجویی و اجحاف به مردم جلوگیری شود. حالا آن‌طور که سخنگوی سازمان غذا و دارو ، جزئیات فهرست و قیمت مصوب تمام اقلام دارویی قابل عرضه در داروخانه‌های سراسر کشور در قسمت جست‌و‌جوی دارو، سامانه اطلاعات دارویی سازمان غذا و دارو به نشانی اینترنتیirc.fda.gov.irقابل جست‌و‌جو و بازیابی است.
به گفته دکتر کیانوش جهانپور، مردم می‌توانند با نصب اپلیکیشن TTAC روی گوشی‌های تلفن همراه‌شان به فهرست اقلام و قیمت مصوب داروها و موجودی داروخانه‌ها دسترسی پیدا کنند.
در این میان اما و به دنبال نوسانات شدید نرخ ارز در ماه‌های گذشته بازار دارو و تجهیزات پزشکی که از چند ماه پیش و با توجه به بدهی سازمان‌های بیمه گر به شرکت‌های تولید‌کننده و پخش دارو با آشفتگی‌هایی همراه شده بود، دچار تلاطم‌های شدیدتری شد. طوری که تکانه‌های قیمتی در بازار دارو موجی از نگرانی را نسبت به افزایش هزینه‌های تهیه دارو بویژه در حوزه بیماران صعب العلاج و خاص و دسترسی به داروهای برند ژنریک موجب شد.
اخبار تأیید نشده حکایت از افزایش قیمت دارو بویژه داروهای خارجی و عدم دسترسی به داروهای برند ژنریک در همین دو ماه اخیر دارد.به طوری که برای روشن شدن زوایای پنهان ماجرای نوسان قیمت و وضعیت دسترسی به دارو به چند داروخانه بخش دولتی و خصوصی مراجعه کردیم. بر اساس این گزارش مردم حاضر در داروخانه‌های خصوصی و دولتی از اینکه برخی داروهای‌شان کمیاب شده، قیمت دارو افزایش پیدا کرده و گاهاً نسخه‌های‌شان آزاد محاسبه می‌شود، ناراضی و نگرانند.
برای پیگیری از وضعیت دسترسی به دارو به چند داروخانه در میدان ولیعصر سر می‌زنم. جایی که بواسطه داشتن ساختمان پزشکان، کلینیک‌های پزشکی و درمانگاه‌های تخصصی شهرت دارد. از یکی از داروخانــه داران می‌پرســم در این گیــر و دار و وضعیت نابسامان بازار ارز، آیا داروی مهم و حیاتی بوده که به تازگی قیمتش آزاد شده باشد؟ یا در بازار پیدا نشود؟ پاسخ می‌دهد: «بله، صددرصد کمبود داریم. در داروهای ایرانی مثلاً «وارفارین» که برای بیمارانی است که مشکل انعقاد خون دارند، نیست.
داروی اعصاب مثل «تری هگزیدن نیدیل» نیست یا داروی ضد قارچ مثل «کلوفنول 150» نیست با اینکه تولید داخلند. شربت «اپیلیم لیسکانتین» که برای تشنج کودکان تجویز می‌شود، نیست.
این دارو تولید داخل نمی شود و باید وارد شود. به نظر شما مادری که بچه‌اش تشنج داره چکار باید بکند؟ خودمان برخی مواقع شرمنده می‌شویم. اسپری استنشاقی خارجی موجود نیست. بیماران مدام از ما سؤال می‌کنند که چرا فلان دارو را که تولید داخل است ندارید؟»
حرف‌های این دکتر داروساز را بارها و بارها از بیمارانی که در صف انتظار دارو در داروخانه‌ها ایستاده‌اند، شنیده ام. از زن جوانی که همراه دختر خردسالش از داروخانه 13 آبان بیرون می‌آید درباره وضعیت دسترسی به دارو می‌پرسم. دفترچه بیمه‌اش را نشانم می‌دهد و می‌گوید: «دخترم عفونت گوارشی گرفته است. شربت «لوپرامین» هیچ جا پیدا نمیشه. داروخانه محل خودمون نداشت. آمدم اینجا هم گفتن لوپرامین نیست،تموم شده. دکتر داروساز گفت که برای بچه خودمم نداشتیم.»
خلاصه این آشــفته بازاری که ایجاد شــده و بیماران با پوست و استخوان‌شان آن را لمس می‌کنند، معضلی است که البته مسئولان وزارت بهداشت آن را یک مشکل مقطعی می‌دانند. سخنگوی وزارت بهداشت روز گذشته در نشست خبری خود تأکید کرد که در حوزه دارو شرایط به وضعیت عادی بازگشته و در زمینه داروهای ژنریک و برند ژنریک هیچ کمبودی نداریم.
وضعیت دسترسی به دارو و قیمت آن موضوعی است که در دو ماه گذشته مورد سؤال مسئولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو قرار گرفته و هر بار هم از سوی آنها تأیید نشده اما بیماران که مشتریان ثابت دارو هستند رضایت چندانی از دسترسی به برخی داروها ندارند.
فقط 65 قلم دارو کمبود داریم
با این حال سخنگوی سازمان غذا و دارو کمبود دارو همیشه در بازار دارویی دنیا وجود دارد در کشور ما نیز از 2 هزار و 800 قلم دارو به‌طور میانگین 65 قلم دارو کمبود داریم و حتی نمی‌توان گفت که با بحران نسبی دارو مواجه هستیم. این اتفاق هم از حدود یک ماه پیش و بعد از تحولات ارزی و برنامه جدید دولت رخ داده است. در واقع تغییر نرخ ارز و سیاست‌های ارزی دولت، ثبت سفارش در حوزه مواد اولیه دارو و محصول نهایی آن را با تأخیر و تعلل مواجه کرد.
دکتر کیانوش جهانپور در پاسخ به اینکه وزارت بهداشت در صورت ایجاد مشکل در تراکنش‌های مالی برای پیشگیری از بحران احتمالی دارو چه برنامه‌ای دارد؟ پاسخ می‌دهد: دولت و بانک مرکزی برای پیشگیری از اینکه وارد فاز بحرانی نشویم،3.5 میلیارد دلار برای واردات دارو و ملزومات پزشکی اختصاص داده است برای این منظور گشایش اعتباری شروع شده و سازمان غذا و دارو با حداقل بوروکراسی اداری به وارد‌کننده‌های دارو کمک می‌کند تا بتوانند حداقل داروی مورد نیاز کشور را در نیمه اول امسال وارد کنند. این مقدار واردات دارو نیاز کشور را تا اواسط سال آینده بیمه می‌کند.
او در ادامه به مشکل نقدینگی داروخانه‌ها و عدم پرداخت بدهی سازمان‌های بیمه گر اشاره می‌کند و می‌گوید:این هفته سازمان‌های بیمه گر هزار میلیارد تومان در اختیار شرکت‌های دارویی قرار می‌دهند و 4 هزار میلیارد تومان دیگر نیز در تیرماه به این شرکت‌ها تخصیص داده خواهد شد، این راه حل نیز به داروخانه‌ها کمک می‌کند مشکل کمبودهای مقطعی‌شان را رفع کنند. او در ادامه با اشاره به مقطعی بودن کمبود دارو می‌گوید: کمبودهای دارویی تا هفته آینده رفع خواهد شد، البته نوسانات بازار ارز باعث شد شورای عالی قیمت‌گذاری سازمان غذا و دارو قیمت نهاده‌های تولیدی را تغییر دهد و در یک ماه گذشته بحث منطقی‌سازی قیمت دارو را به‌صورت فشرده در دستور کار قرار داد.
در حال حاضر شرکت‌های تولید‌کننده در حال خرید مواد اولیه‌اند و نهایت تا سه روز دیگر کمبودهای مقطعی دارو بتدریج رفع می‌شود. از همین رو و با توجه به اینکه قیمت همه اقلام دارویی منطقی‌سازی می‌شود این هفته قیمت تمامی اقلام دارو روی سایت سازمان غذا و دارو قابل دسترسی است.
او با اشاره به اینکه افزایش قیمت داروهای تولید داخل 9 درصد اعلام شده است، می‌افزاید: طبق قیمت‌های مصوب وزارت بهداشت تعدادی اقلام دارویی با کاهش نرخ مواجه شده‌اند و برخی داروهای خارجی ژنریک و برند ژنریک کاهش قیمت داشته‌اند. در هر حال سازمان غذا و دارو برای مقابله با تخلفات دارویی سامانه‌ای را جهت دسترسی مردم به قیمت‌های مصوب وزارت بهداشت راه‌اندازی کرده است و مردم می‌توانند با مراجعه به سایت و همچنین اپلیکیشن TTAC از آخرین قیمت مصوب دارو اطلاع پیدا کنند.
به‌گفته دکتر جهانپور، بحث کمبود دارو موضوع فنی است و در برخی اقلام دارویی رفع کمبودها هیچ وقت به صفر نمی‌رسد، برای مثال تولید برخی داروهای بیماران خاص و فاکتورهای خونی در دنیا نسبت به بازارهای جهانی پایین است و برخی کمبودها تحت تأثیر بازار بین‌المللی است.
او در ادامه به تخلف برخی تأمین‌کنندگان زنجیره دارو در سطح عرضه اشاره می‌کند و می‌گوید: بخشی از کمبود دارو ناشی از تخلف در سطح عرضه است، عده‌ای که دنبال سودجویی افراطی بودند و دارو را احتکار کرده بودند شناسایی و لغو مجوز شده‌اند.سخنگوی سازمان غذا و دارو در رابطه با رفع کمبودهای دارویی این را هم به حرف‌هایش اضافه می‌کند که بزودی داروهایی که در انبار‌های گمرک مانده‌اند ثبت سفارش شده و ترخیص می‌شوند، از طرفی مواد اولیه دارو نیز بزودی وارد کشور می‌شود.
دکتر جهانپور تأکید می‌کند که قانون برنامه ششم توسعه در راستای حمایت از داروی تولید داخل وزارت بهداشت را ملزم کرده از داروی برند حمایت نکند و برای واردات داروهای برند اصل سقف تعیین کرده است، از این‌رو بیش از 10 درصد از بازار داروی کشور به داروی برند اختصاص داده نخواهد شد بنابراین ممکن است داروی برند برای همه قابل دسترسی نباشد.