پایگاه خبری ساینس دیلی نوشت با افزایش سن، بیان یک مولکول کوچک به نام «microRNA-141-3p» افزایش می یابد. این مولکول قادر به غیر فعال کردن مولکول های دیگر است.
از طرفی بیان یک مولکول کلیدی نشانه گذاری (signaling) به نام SDF-1 کاهش می یابد، این مولکول به سلول های بنیادی در تولید و رشد سلول های سالم استخوانی کمک می کند. مطالعات سلول های بنیادی انسانی و حیوانی نشان می دهد می توان با تغییر و اصلاح این روند از پوکی استخوان ناشی از افزایش سن جلوگیری کرد.
در پوکی استخوان به اصطلاح استخوان ها متخلخل می شوند؛ ساختار میکروسکوپی استخوان ها به صورت لانه زنبوری است. منافذ و خانه های استخوان پوک بسیار بزرگتر از استخوان سالم است. در این حالت استخوان ها به تدریج تراکم خود را از دست می دهند و بسیار حساس و شکننده می شوند.
متاسفانه این بیماری هیچ علامت اولیه ای ندارد و زمانی بروز می کند که یکی از استخوان ها (به طور معمول استخوان لگن و مچ) می شکند؛ به همین دلیل به آن بیماری خاموش گفته می شود.
استخوان ها از فیبرهای کلاژن و مواد معدنی تشکیل شده اند. از بدو تولد تا اوایل 20 سالگی، سلول های استخوانی با جذب مواد مغذی و معدنی رشد می کنند و متراکم می شوند. معمولا اوج تراکم استخوان ها در 20 سالگی است. رشد و توسعه استخوان ها تا حدود 25 سالگی ادامه دارد و پس از آن به ندرت کاهش می یابد. پس از 45 سالگی و با افزایش سن، تراکم استخوان ها به تدریج کاهش می یابد و کلسیم لازم برای بدن از ذخیره استخوان ها تامین می شود.
کاهش تراکم استخوان ها با افزایش سن امری طبیعی است؛ ولی برخی عوامل از جمله کم تحرکی، استفاده نکردن از مواد غذایی حاوی کلسیم، کاهش ویتامین D در بدن، ابتلا به بیماری های خاص مانند سرطان، استفاده از داروهای استروئیدی، یائسگی زودرس، استعمال دخانیات، استفاده از مشروبات الکلی، کاهش استروژن در بدن، شرایط پزشکی خاص مانند پرکاری تیرویید، بیماری سلیاک، نارسایی مزمن کلیه، آرتریت روماتویید، بیماری های مزمن کبدی و دیابت نوع یک این فرآیند را تسریع می کند.
** نقش تغذیه در پیشگیری از پوکی استخوان بسیار موثر است
استخوان ها حداقل به هزار تا هزار و دویست میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارند. این میزان با افزایش سن و در زنان یائسه افزایش پیدا می کند. یک لیوان شیر، 50 گرم پنیر و یک کاسه ماست به طور تقریبی معادل تمام نیاز بدن به کلسیم در روز است. سویا، بادام، اسفناج، انواع کلم، برگه زردآلو و انجیر خشک، منبع کلسیم هستند.
بدن برای جذب کلسیم به ویتامین D نیاز دارد. ویتامین D مورد نیاز از طریق نور آفتاب، مواد غذایی حاوی ویتامین D و مکمل ها تامین می شود. شیر، حبوبات، ماهی و روغن ماهی، تخم مرغ، آب پرتقال، قارچ، انواع پنیرو خاویار حاوی ویتامین D هستند.
توصیه همیشگی متخصصان به افراد و به خصوص سالمندان تغذیه سالم و دقت کافی برای جلوگیری از زمین خوردن است.
نتایج این مطالعه در نشریه Gerontology: Biological Sciences منتشر شده است.